یادگیری موسیقی تجربهای لذتبخش، الهامبخش و تقویتکننده تمرکز و خلاقیت است. اما برای بسیاری از افراد، انتخاب ساز مناسب برای شروع، اولین و مهمترین گام است. برخی سازها ساختار سادهتری دارند یا یادگیری آنها نسبت به بقیه سریعتر و آسانتر است. با توجه به اهمیت این موضوع برای مبتدیان، در این مقاله از آموزشگاه موسیقی استاد ملک به معرفی آسانترین سازها برای یادگیری می پردازیم.
معرفی آسانترین سازها برای یادگیری
آلات موسیقی تنوع بسیار بالایی از لحاظ ساختار و روش های نواختن دارند، برخی از آنها نسبت به بقیه سختی کمتری برای یادگیری دارند. بنابراین برای افزایش انگیزه افراد مبتدی، شروع آموزش با یک ساز آسان می توان اهمیت زیادی برای ادامه مسیر یادگیری داشته باشد. در ادامه شما را با 4 ساز موسیقی ساده آشنا خواهیم کرد:
کیبورد
کیبورد یک ساز الکترونیکی با کلاویههایی شبیه پیانو است که قابلیت تولید صداهای متنوع از جمله سازهای زهی، بادی، کوبهای و افکتهای دیجیتال را دارد. این ساز به دلیل وزن سبک، قابلیت حمل آسان و امکانات گستردهای در تولید انواع ریتمها برای مبتدیان و نوازندگان حرفهای بسیار مناسب است. نواختن کیبورد با فشردن کلیدها توسط انگشتان هر دو دست انجام میشود و نوازنده میتواند با استفاده از دست راست ملودی بنوازد و با دست چپ آکورد را ایجاد کند. یادگیری کیبورد معمولاً با آموزش نتخوانی، موقعیت انگشتان و تمرین هماهنگی بین دستها آغاز میشود.
زمان تقریبی یادگیری کیبورد بستگی زیادی به عوامل مختلفی مانند سن، پشتکار، میزان تمرین روزانه، کیفیت آموزش و هدف فرد از یادگیری دارد. با این حال، میتوان به طور کلی گفت :
- برای نواختن قطعات ساده و ابتدایی: حدود ۳ تا ۶ ماه تمرین منظم (روزانه ۲۰ تا ۳۰ دقیقه) کافی است.
- برای رسیدن به سطح متوسط: یادگیری آکوردها، نواختن با دو دست، همراهی ریتمیک و قطعات پاپ ساده معمولاً بین ۶ ماه تا ۱ سال زمان نیاز است.
- برای رسیدن به سطح پیشرفته: اجرای قطعات پیچیده، بداههنوازی، تنظیم صداها و استفاده از امکانات پیشرفته کیبورد ممکن است ۲ تا ۳ سال یا بیشتر طول بکشد.
ساز کازو
کازو (Kazoo) یکی از جالبترین و آسانترین سازها برای یادگیری است. این ساز بادی کوچک که صدایی خاص دارد، معمولاً از فلز یا پلاستیک ساخته میشود و دارای یک غشاء نازک است که هنگام دمیدن و زمزمه کردن درون آن، میلرزد و صدایی تقویتشده تولید میکند. برخلاف سازهای بادی معمول، در کازو نباید فقط هوا دمیده شود؛ بلکه صدا (مانند زمزمه یا آواز) باید درون آن ایجاد شود تا غشاء به لرزش درآید. صدای کازو معمولاً برای جلوههای طنز، موسیقی کودکانه یا برخی سبکهای خاص مانند اسکات و جاز استفاده میشود.
یادگیری کازو بسیار سریع و آسان است و نیازی به دانش موسیقی یا تکنیک پیچیده ندارد. افراد در هر سنینی، حتی کودکان، میتوانند در عرض چند دقیقه تا چند ساعت روش نواختن آن را بیاموزند. تنها چالش اولیه ممکن است در درک نحوه صحیح زمزمه کردن به جای دمیدن خشک باشد. برای استفاده بهتر در اجرای موسیقی، آشنایی با ریتم، کنترل صدا و همراهی با دیگر سازها میتواند مفید باشد. به طور کلی، کازو یک گزینه عالی برای آشنایی اولیه با موسیقی یا افزودن رنگ طنزآمیز به اجراهای گروهی است.

هنگ درام(Hang Drum)
هنگ درام یا هندپن، سازی کوبهای و ملودیک است که در اوایل دهه ۲۰۰۰ در سوئیس طراحی شد و با صدای آرامشبخش و آوای هارمونیکش شناخته میشود. این ساز از دو نیمکره فلزی تشکیل شده که به هم جوش خوردهاند و بر روی سطح بالایی آن نواحی کوکشدهای برای تولید نتهای مختلف قرار دارد. هنگ درام در موسیقی درمانی، مدیتیشن، امبینت و نواهای تلفیقی بسیار کاربرد دارد.
نواختن هنگ درام با ضربههای نرم نوک انگشتان انجام میشود و به تمرکز، دقت و احساس موسیقایی نیاز دارد. یادگیری اولیه این ساز نسبتاً ساده است و در عرض ۱ تا ۳ ماه میتوان ریتمها و ملودیهای ساده را اجرا کرد، بهویژه اگر فرد با مفاهیم پایهای موسیقی آشنا باشد.
ساز کاخن (Cajón)
کاخن یکی از آسانترین سازها برای یادگیری است. این ساز کوبهای جعبهای شکل که ریشه در موسیقی آفرو-پرو دارد، امروزه در سبکهایی مانند فلامنکو، پاپ، راک و موسیقی خیابانی بسیار محبوب شده است. نوازنده روی سطح بالای کاخن مینشیند و با ضربه زدن به قسمت جلویی آن (تاپا)، صداهای متنوعی مانند کیک درام (bass) و اسنیر (snare) تولید میکند. برخی مدلها دارای سیم یا زنگهایی در داخل جعبه هستند که به صدای ساز طنین خاصی میدهند. این ساز به دلیل طراحی ساده و صدای گرم و ریتمیکش، برای اجراهای آکوستیک بسیار مناسب است.
یادگیری کاخن معمولاً آسان و سریع است و بسیاری از افراد در عرض چند هفته تا ۲ ماه میتوانند ریتمهای پایه مانند 4/4 یا ریتمهای فلامنکو را بیاموزند. نواختن آن بیشتر به مهارت در کنترل انگشتان، کف دست و حفظ ریتم وابسته است. برای رسیدن به سطح متوسط، شامل تسلط بر چندین ریتم، دینامیک و هماهنگی دستها، معمولاً ۳ تا ۶ ماه تمرین منظم کافی است.